Overgenomen van De Standaard

Marokkanen en Turken die in België wonen, voelen zich in de eerste plaats Antwerpenaar, Gentenaar of Genkenaar. Veel minder Belg, en al helemaal geen Vlaming. Dat blijkt uit onderzoek van Maarten Van Craen en Kris Vancluysen (beiden Universiteit Hasselt) en het Steunpunt Gelijke Kansenbeleid, dat tijdens een internationaal bevolkingscongres werd voorgesteld. Allochtonen met een Marokkaanse en Turkse achtergrond die in Antwerpen, Gent en Genk wonen, werden voor het onderzoek ondervraagd over hun identiteitsgevoel.
‘We dachten dat ze zich in de eerste plaats Belg zouden voelen, want ze waren toch naar hier gekomen in de jaren zestig en zeventig omdat dit het beloofde land was. Maar dat klopt dus niet', stelt Van Craen vast. Dat komt volgens hem door het politiek discours.
‘Politieke partijen zoals het Vlaams Belang, NV-A en ook een aantal mensen bij CD&V plaatsen de Belgische of Vlaamse identiteit tegenover de Turkse of Marokkaanse', legt Van Craen uit. ‘Ze zien de Turkse en Marokkaanse identiteit als een bedreiging. Ze willen dat allochtonen assimileren en dat betekent per definitie dat ze de Marokkaanse/Turkse identiteit moeten opgeven. Op lokaal niveau speelt dat discours geen rol.'
Het heeft volgens Van Craen ook veel te maken met een aantal drempels die niet gelden voor lokale identiteit, maar wel voor de Belgische en Vlaamse. Taal bijvoorbeeld. Hoe beter allochtonen het Nederlands beheersen, hoe meer ze zich Belg of Vlaming voelen. Op de lokale identiteit heeft dat geen invloed. En dan is er nog het contact met de buren. ‘Wie veel contact heeft met Vlaamse buren, voelt zich makkelijker Vlaming of Belg. Om zich Antwerpenaar, Gentenaar of Genkenaar te voelen, is het belangrijk om contacten met de buren te hebben, maar dat mogen ook allochtone buren zijn.'
Van Craen verwijst naar de campagnes zoals 't Stad is van iedereen, gelanceerd door de stad Antwerpen in 2004 om een solidariteitsgevoel te creëren tussen iedereen die in 't stad woont. En Allemaal Limburger, een campagne die de provincie Limburg in 2007 startte. ‘Wat Antwerpen betreft heb ik er niet zo'n zicht op, maar in Limburg heeft men de allochtone gemeenschappen en verenigingen sterk bij de campagne betrokken', zegt Van Craen.
Tot nu toe is men er altijd vanuit gegaan dat je integratie moet bewerkstelligen door ervoor te zorgen dat allochtonen zich Belg of Vlaming voelen. Maar op basis van zijn onderzoek besluit Van Craen dat je veel beter op lokaal niveau aan integratie kunt werken, via de stad of de provincie. ‘De campagne die de Franse president Nicolas Sarkozy voert, we zijn allemaal Fransman, is een veel moeilijker proces. Lokale actie dicht bij de mensen is een stuk makkelijker en efficiënter. Het is dus beter om daar in te investeren.'

Lees ook: "Marokkanen voelen zich meer Belg dan Turken"